Giới thiệu phương pháp sản xuất men sứ Bát Tràng chuẩn nhất

Men sứ là lớp phủ không thể thiếu để tạo nên vẻ đẹp, độ bền và tính an toàn cho sản phẩm gốm sứ. Tại Xưởng Gốm Bát Tràng Đoàn Quang, men sứ được sản xuất dựa trên sự kết hợp giữa kinh nghiệm truyền thống và công nghệ hiện đại nhằm đảm bảo sản phẩm vừa đẹp mắt vừa an toàn cho sức khỏe người dùng.

Giới thiệu phương pháp sản xuất men sứ Bát Tràng

1. Khâu nghiền men và kiểm soát độ mịn

Độ mịn của men đóng vai trò then chốt trong chất lượng bề mặt sản phẩm gốm sứ. Nếu nghiền quá mịn, men có thể bị bong tróc hoặc cuốn đi trong quá trình tráng. Ngược lại, nếu quá thô, bề mặt sẽ bị nhám và yêu cầu nhiệt độ nung cao hơn, làm tăng chi phí sản xuất.

Đối với các loại men trắng đục, men trong hoặc men dùng cho sứ cách điện, sau khi nghiền, hỗn hợp cần được đưa qua máy khử từ để loại bỏ sắt và oxit sắt. Những tạp chất này có thể gây ra vết đốm, ảnh hưởng đến chất lượng và tính thẩm mỹ của sản phẩm.

2. Phương pháp sản xuất men cổ điển

Đây là phương pháp truyền thống, phổ biến tại nhiều cơ sở gốm sứ. Nguyên liệu được phối trộn và nghiền trong máy nghiền bi gián đoạn cho đến khi đạt độ mịn tiêu chuẩn (qua sàng 10.000 lỗ/cm² hoặc còn lại dưới 0,5%).

Trong quá trình nghiền, để hạn chế hiện tượng lắng, phân tách cấu tử hoặc bong men, một số kỹ thuật thường được áp dụng như:

Giảm độ nghiền mịn (men không quá mịn)
Giảm hàm ẩm để men đặc hơn
Bổ sung đất sét, cao lanh hoặc bentonit để tăng độ huyền phù
Thêm phụ gia như tinh bột dextrin, keo glutin, keo xenlulo hoặc một lượng nhỏ amoniac, amon oxalat, axit yếu…

Mặc dù đơn giản và dễ áp dụng, phương pháp này có những hạn chế về tính ổn định, độ an toàn và khả năng kiểm soát chất lượng nguyên liệu đầu vào.

3. Phương pháp sản xuất men theo công nghệ frit

Phương pháp frit là bước tiến quan trọng trong công nghệ men sứ hiện đại, giúp khắc phục các nhược điểm của phương pháp cổ truyền, đặc biệt là yếu tố độc hại từ nguyên liệu như PbO (chì ôxít).

Kỹ thuật nhúng men trong sản xuất gốm sứ Bát Tràng

Frit hóa nguyên liệu

Các nguyên liệu được phối trộn và nấu chảy ở nhiệt độ 1300-1450°C trong lò quay hoặc lò bể (giống như lò nấu thủy tinh), sau đó làm nguội nhanh để phá vỡ cấu trúc thủy tinh. Công đoạn này biến hỗn hợp thành một chất dạng thủy tinh hóa, an toàn hơn và dễ kiểm soát thành phần hóa học.

Khi tính phối liệu cần lưu ý:

Tỷ lệ oxit bazơ và SiO2 thường từ 1:1 đến 1:3
Frit kiềm: 1 mol kiềm cần tương ứng với 2,5 mol SiO2 và bổ sung thêm CaO hoặc PbO để tạo frit không tan
Ưu tiên bổ sung B2O3 với tỷ lệ SiO2/B2O3 lớn hơn 2:1 để tăng độ bền hóa
Nếu phối liệu có kiềm nhiều hơn, cần thêm Al2O3 để cân bằng, đảm bảo tính năng men

Nghiền men từ frit

Frit sau khi nấu có thể được coi là men thành phẩm nếu đáp ứng đủ yêu cầu. Trường hợp cần điều chỉnh, sẽ tiến hành “tính cấp phối lần hai” để bổ sung các yếu tố còn thiếu. Khi nghiền frit, có thể thêm phụ gia tạo huyền phù, chống lắng để đảm bảo độ ổn định của men trong quá trình sử dụng.

4. Ưu điểm của công nghệ men hiện đại

Phương pháp frit mang đến nhiều lợi ích như:

Giảm độc tố trong nguyên liệu, thân thiện với sức khỏe người dùng
Ổn định chất lượng và khắc phục rủi ro nguyên liệu không đồng nhất
Cho phép sản xuất các loại men đa dạng, phù hợp với nhu cầu thẩm mỹ và kỹ thuật hiện đại
Giảm lỗi sản phẩm, nâng cao hiệu quả kinh tế trong sản xuất gốm sứ

Có thể nói việc xử lý men trong sản xuất gốm sứ là bước quan trọng, là bí quyết để tạo nên sự khác biệt giữa các dòng sản phẩm ấm chén gốm sứ, lọ hoa, bộ đồ thờ Bát Tràng.

5. Liên hệ tư vấn và sản xuất men sứ theo yêu cầu

Nếu bạn quan tâm đến kỹ thuật men sứ Bát Tràng hoặc cần đặt hàng theo yêu cầu riêng, hãy liên hệ với Xưởng Gốm Bát Tràng Đoàn Quang để được tư vấn kỹ thuật và hỗ trợ tốt nhất.